Recht op eigen mening

Het kind heeft het recht zijn of haar identiteit te behouden, zoals nationaliteit, naam en familiebanden. De overheid steunt het kind om zijn of haar identiteit te herstellen als die ontnomen is. In Nederland is iemands identiteit vastgelegd in een identiteitskaart of een paspoort. Iedere Nederlander vanaf veertien jaar moet zo'n kaart altijd bij zich hebben.

Het kind heeft het recht om zijn of haar mening te geven over alle zaken die het kind aangaan. De overheid zorgt ervoor dat het kind die mening kan uiten en dat er naar hem of haar wordt geluisterd. Dit geldt ook voor gerechtelijke en bestuurlijke procedures.

De mening van kinderen is erg belangrijk als het om zaken gaat die hun aangaan. Want beleid en regelgeving moeten afgestemd zijn op hun behoeften. Daarom moet het mogelijk zijn voor kinderen en jongeren om naar gelang hun leeftijd inspraak te hebben, invloed te hebben, mee te praten, mee te denken en mee te doen. Dat wordt jongerenparticipatie genoemd.

Jongerenparticipatie kent vele vormen. Politieke participatie is bijvoorbeeld een jongerenraad, een jongerenvakbond of een jongerenafdeling van een politieke partij. Maatschappelijke participatie is het doen van vrijwilligerswerk, het organiseren van een wijkfeest, of het doen van een maatschappelijke stage. Jongerenparticipatie wordt in Nederland steeds populairder. Veel scholen hebben een leerlingenraad en ook jeugdzorginstellingen en gemeentes hebben steeds vaker een eigen jongerenraad. De overheid peilt de mening van kinderen onder andere via NJR.

Het recht op participatie hangt sterk samen met het recht op informatie (Artikel 17). Want als kinderen een mening willen vormen, moet informatie beschikbaar zijn dat is afgestemd op hun ontwikkelingsniveau. De overheid moet zorgen dat er geschikte informatie beschikbaar is voor kinderen en jongeren.

Vanaf twaalf jaar geldt de mening van kinderen ook in de rechtszaal. De rechter moet deze mening dan meenemen in zijn of haar beslissing. Dit kan bijvoorbeeld als ouders gaan scheiden of als kinderen uit huis geplaatst moeten worden.